صنعت نفت و گاز به عنوان یکی از حیاتی‌ترین صنایع جهان، نه تنها به افزایش بهره‌وری و کارایی در فرآیندهای تولید و اکتشاف نیازمند است، بلکه باید با چالش‌هایی همچون پیدایش مخاطرات زیست محیطی و افزایش نیاز به انرژی، تطابق یابد. در دوران تکنولوژی و فناوری امروز، هوش مصنوعی به عنوان یکی از ابزارهای مهم برای پیشرفت در حوزه نفت و گاز به شمار می‌رود و کاربرد فراوانی در این حوزه پیدا کرده است. بنابراین آگاهی در مورد کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
هوش مصنوعی (AI) به عنوان یک رشته پر رشد در علوم کامپیوتر، به کارگیری تکنولوژی‌های مختلف برای ایجاد تغییرات در حوزه‌های مختلف از جمله یادگیری ماشین، پردازش تصویر و پردازش متن را ممکن کرده است. این تکنولوژی به شرکت‌ها و سازمان‌ها این امکان را می‌دهند که به اطلاعات دیجیتالی و داده‌های حجیمی که در صنعت نفت و گاز تولید می‌شوند، دسترسی داشته باشند و از آن‌ها بهره ببرند. در این مقاله، ما به بررسی کاربرد هوش مصنوعی در صنایع نفت و گاز می‌پردازیم و کاربردهای متعدد این فناوری در صنعت نفت و گاز را بررسی خواهیم کرد.
کاربردهای مهم هوش مصنوعی در صنایع نفت و گاز
صنعت نفت و گاز یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین صنایع جهان است که نقش اساسی در تامین انرژی جهانی ایفا می‌کند. این صنعت به تولید، استخراج، حمل‌ونقل مواد نفتی و حمل و نقل مواد پتروشیمی، تصفیه و توزیع نفت، گاز طبیعی و مشتقات نفت و گاز اختصاص دارد. با توجه به محیط‌های پیچیده و متغیر و شرایط کاری حساس در صنعت نفت و گاز، بهره‌برداری کارآمد و ایمنی به مسائل بحرانی تبدیل شده‌اند.
در سال‌های اخیر، هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری کلیدی و نوآورانه وارد صنعت نفت و گاز شده و تغییرات بزرگی را در روش‌ها و فرآیندهای این صنعت به ارمغان آورده است. از تحلیل دقیق داده‌های لرزه‌نگاری برای تخمین ذخیره‌ها و بهینه‌سازی تولید تا کاهش مصرف انرژی، بهبود امنیت سایبری و توسعه روبات‌ها برای انجام وظایف حساس در مناطق نفتی، هوش مصنوعی به این صنعت ارزش بسیار زیادی افزوده و به بهبود کارایی و ایمنی عملیات‌های نفت و گاز کمک می‌کند. در ادامه به معرفی 12 کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز می‌پردازیم:
1.پیش‌بینی تولید
یک کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، پیش بینی تولید است. هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز با تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به تاریخ تولید و متغیرهای مختلف مانند فشار و دما، کمک می‌کند تا تولید نفت و گاز در مخازن پیش‌بینی شود. این پیش‌بینی‌ها به شرکت‌های نفت و گاز این امکان را می‌دهد تا برنامه‌ریزی بهتری برای تولید داشته باشند، از مخازن به بهره‌برداری بهینه کنند و مصرف منابع را تا حد امکان، کاهش دهند.
2.بهینه‌سازی تولید
یک کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، بهینه سازی تولید است. هوش مصنوعی با توسعه فرآیندهای تولید نفت و گاز، به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا به سرعت به تحلیل دقیق داده‌ها، بهینه‌سازی عملیات حفاری، استخراج و تصفیه نفت و گاز بپردازند. این بهره‌برداری از هوش مصنوعی به کاهش هزینه‌ها، بهبود کارایی تجهیزات و کاهش تاثیر بر روی محیط زیست منجر می‌انجامد. همچنین، به شرکت‌های نفت و گاز این امکان را می‌دهد که به توسعه مداوم در فرآیندهای تولید پرداخته و تا حد امکان به سوی تولید نفت و گاز پایدارتر بروند.
3. تعمیر و نگهداری ایمن
یک کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، تعمیر و نگهداری ایمن است. تعمیر و نگهداری ایمن با استفاده از هوش مصنوعی (AI) یکی از مهم‌ترین نقاط تلفیق بین تکنولوژی و صنعت نفت و گاز است. در این روش هوش مصنوعی با تحلیل دقیق داده‌های حسگرها، دستگاه‌ها و داده‌های عملکرد تجهیزات، مشکلات و نقص‌های آتی را پیش‌بینی کرده و زمان مناسب برای تعمیرات و نگهداری را تعیین می‌کند. این روش به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا تعمیرات را به صورت ایمن انجام دهند، به بهبود بهره‌وری و عمر مفید تجهیزات بپردازند و از تعطیلی‌های برنامه‌ریزی نشده جلوگیری کنند.
4. کاهش مصرف انرژی
یک روش کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، استفاده از سیستم‌های مدیریت هوشمند (IMS) است. IMS از تجزیه و تحلیل داده حسگرها و سیستم‌ها برای بهینه‌سازی فرآیندها و تجهیزات استفاده می‌کند. به‌عنوان مثال، IMS می‌تواند کنترل دقیق مصرف انرژی در انواع مختلف تجهیزات نفت و گاز از چاه‌های نفتی تا ایستگاه‌های پمپاژ و واحدهای تصفیه را به عهده بگیرد. هوش مصنوعی می‌تواند با پیش‌بینی نیازهای انرژی در طول زمان و به تنظیم خودکار فرآیندهای تولید و تصفیه نفت و گاز بر اساس این پیش‌بینی‌ها کمک کند. این مورد به توسعه کارایی انرژی، کاهش هزینه‌های انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای منجر می‌شود.
مقاله پیشنهادی: اجاره انواع تانکر حمل سوخت و مواد نفتی و پتروشیمی کلیک کنید.
5. پیش‌بینی خطاها
پیش‌بینی خطا از دیگر کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز است که به افزایش ایمنی و کارایی عملیات در این صنعت کمک می‌کند. هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل دقیق داده‌های حاصل از سیستم‌ها و تجهیزات نظارتی مرتبط با نفت و گاز، امکان پیش‌بینی خطاها و مشکلات احتمالی در این سیستم‌ها را فراهم می‌کند. این پیش‌بینی‌ها شامل شناسایی موارد نامطلوب مانند افت فشار، افزایش دما، کاهش کارایی تجهیزات و... می‌شوند.
6. تجزیه و تحلیل داده‌های جغرافیایی
دیگر کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، تجزیه و تحلیل داده‌های جغرافیایی است. تجزیه و تحلیل داده‌های جغرافیایی با استفاده از هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز به مدیران و مهندسان این حوزه امکان می‌دهد تا از اطلاعات جغرافیایی محلی و عوامل موثر محیطی بهره‌وری کنند. این کاربرد هوش مصنوعی به تحلیل دقیق و سریع اطلاعات مرتبط با مکان‌ها و مناطق در صنعت نفت و گاز می‌پردازد. با استفاده از هوش مصنوعی داده‌های جغرافیایی که شامل اطلاعاتی مانند موقعیت مخازن نفت و گاز، مسیرهای لوله‌کشی، مخازن آب، سازه‌های دریایی و سواحل می‌باشند؛ تجزیه و تحلیل شده و به عنوان ورودی‌های مهم در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های صنعتی استفاده می‌شوند. 
7. بهبود امنیت سایبری
یک کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، بهبود امنیت سایبری است. در این روش هوش مصنوعی سیستم‌ها و شبکه‌های مرتبط با صنعت نفت و گاز را مدیریت کرده و حملات سایبری را شناسایی می‌کند. این مورد به محافظت از داده‌ها و اطلاعات حساس صنعتی کمک می‌کند و خطرات امنیتی را کاهش می‌دهد.
8. تخمین ذخیره‌های نفت و گاز
هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل داده‌های جغرافیایی و نفت و گاز، به مهندسان و مدیران صنعت نفت و گاز امکان می‌دهد تا به تصمیم‌گیری‌های موثرتری برای توسعه مخازن نفت و گاز بپردازند. این داده‌های معتبر به آن‌ها کمک می‌کند تا بهره‌وری بالاتری در حفاری و بهره‌برداری از مخازن داشته باشند و از منابع نفت و گاز به صورت بهینه‌تر بهره‌برداری کنند.
جهت صدور بارنامه پلیس راهی سوخت کلیک کنید.
9.پیش‌بینی شرایط جوی
یک کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، پیش بینی شرایط جوی است. هوش مصنوعی با تحلیل داده‌های جوی و استفاده از مدل‌های پیش‌بینی هواشناسی به تصویرسازی دقیق‌تری از شرایط جوی فعلی و آینده در مناطق مختلف کمک می‌کند. این پیش‌بینی دقیق، به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا در مقابل شرایط جوی ناگوار، مانند تعطیلی عملیات حفاری یا تخلیه مخازن، اقدامات پیشگیرانه انجام دهند. بهبود ایمنی در عملیات نفت و گاز از جمله مزایای مهم این کاربرد است. با داشتن اطلاعات دقیق در مورد شرایط جوی، شرکت‌ها می‌توانند برنامه‌های ایمنی و تخلیه را به صورت موثرتری طراحی کرده و به کاهش حوادث و خسارات احتمالی مرتبط با عملیات نفت و گاز کمک کنند. همچنین پیش بینی شرایط جوی تاثیر بسزای در حمل و نقل جاده ایی مواد سوختی دارد.
10. بهبود اتوماسیون
یکی کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز، بهبود و توسعه اتوماسیون‌ها است. هوش مصنوعی به تحلیل داده‌ها و پیش‌بینی عملکرد تجهیزات کمک می‌کند تا سیستم‌ها به صورت خودکار تصمیم‌گیری کرده و تنظیمات خود را بهبود دهند. به عنوان مثال، سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند از تحلیل داده‌های حاصل از حسگرها و دستگاه‌های نظارتی به پیش‌بینی مصرف انرژی، ضریب بهره‌وری و شرایط بهره‌برداری مناسب برای تجهیزات نفتی بپردازند. با بهبود اتوماسیون، عملیات مختلف مانند حفاری، استخراج، حمل‌ونقل و تصفیه نفت و گاز به صورت موثرتری انجام می‌شوند و هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
11. تجزیه و تحلیل داده‌های لرزه‌نگاری
تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به لرزه‌نگاری یک کاربرد هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز می‌باشد. لرزه‌نگاری یکی از ابزارهای کلیدی برای اکتشاف و تخمین میزان ذخیره‌های نفت و گاز در زیرزمین است و تجزیه و تحلیل داده‌های آن به تحلیل دقیق و بررسی هزاران پارامتر نیاز دارد. هوش مصنوعی با تحلیل دقیق داده‌های لرزه‌نگاری و شناسایی الگوهای زیرزمینی مختلف، به تعیین ویژگی‌های مهم منابع زیرزمینی، ذخیره‌های نفت و گاز و پتانسیل استخراج بهتر کمک می‌کند. این اطلاعات به بهبود ایمنی عملیات و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کمک کرده و به کاهش خطرات مرتبط با عملیات نفت و گاز کمک می‌کنند.
12. بهبود مدیریت لجستیک و زنجیره تامین
استفاده از هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز به منظور بهبود مدیریت لجستیک و زنجیره تامین باعث تحولات قابل توجهی در این صنعت شده است. هوش مصنوعی به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا عملیات حمل‌ونقل و توزیع مواد و تجهیزات را بهبود بخشیده و بهینه‌سازی کنند. با تحلیل دقیق داده‌ها و استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، می‌توان به بهینه‌سازی مسیرهای حمل‌ونقل، مدیریت موجودی به بهترین شکل و زمان‌بندی دقیق‌تر عملیات‌های لجستیک پرداخت. این موارد به کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در زنجیره تامین صنعت نفت و گاز کمک می‌کند.