بارنامه چیست؟ راهنامه چیست؟ تفاوت راهنامه و بارنامه چیست؟ در دنیای پیچیده حمل‌ونقل سوخت و لجستیک، صدوربارنامه الکترونیکی سوخت اسناد و مدارک نقش بسیار مهمی در تضمین امنیت و نظم انتقال کالا دارند. دو سند پرکاربرد که همیشه باید با محموله‌ها باشند، بارنامه و راهنامه هستند. اما این دو چه تفاوت‌هایی دارند و هر کدام چه نقشی در فرایند حمل‌ونقل ایفا می‌کنند؟ شاید در نگاه اول تفاوت چندانی میانشان نبینیم، اما درک دقیق نقش و کاربرد هرکدام می‌تواند کلید موفقیت و کارآمدی حمل‌ونقل باشد. در ادامه به بررسی تفاوت‌های بارنامه و راهنامه می‌پردازیم تا این جزئیات مهم و تاثیرگذار را بهتر بشناسیم.
بارنامه و راهنامه دو سند مهم در حوزه حمل‌ونقل و لجستیک هستند که برای اطمینان از حمل و تحویل صحیح کالا استفاده می‌شوند. هر کدام از این اسناد نقش خاصی در زنجیره تأمین و انتقال کالا دارند. بارنامه شامل اطلاعاتی مانند نام فرستنده و گیرنده، نوع کالا، مقدار، تاریخ حمل و نقل و شرایط حمل و نقل است. راهنامه شامل اطلاعاتی درباره مسیر حمل، زمان‌های توقف و جزئیات مربوط به تغییرات وسایل حمل و نقل است.
بارنامه چیست؟
بارنامه سندی است که توسط شرکت‌های حمل و نقل برای فرستنده می‌فرستد که شامل اطلاعات دقیقی درباره محموله، مانند نوع کالا، وزن، مبدا، مقصد و هزینه‌های حمل‌ونقل را دربرمی‌گیرد. بارنامه به‌عنوان قرارداد حمل، سند مالکیت کالا و رسید کالا برای گیرنده عمل می‌کند. این سند قانونی، نشان‌دهنده مسئولیت شرکت حمل‌ونقل برای رساندن کالا به مقصد نهایی است و در افزایش اعتماد مشتریان موثر می‌باشد. یکی از مهمترین انواع بارنامه دریایی، بارنامه On Deck است که برای محموله‌هایی صادر می‌شود که موقع حمل و بارگیری، روی عرشه کشتی قرار دارند. ممکن است این بارنامه‌ها به خاطر موقعیت مکانی روی کشتی، آسیب ببینند. بارنامه دریایی On Board این بارنامه دقیقا در مقابل نمونه قبلی قرار می‌گیرد و به این معنی است که کالا درون انبار کشتی بارگیری شود. احتمال آسیب رسیدن به بارهایی که دارای بارنامه نوع On Board هستند، خیلی کمتر از نمونه قبلی است و تنها در صورتی احتمال آسیب رسیدن به آنها وجود دارد که کشتی دچار مشکلاتی مانند طوفان‌های سهمگین شود.
جهت اطلاع از نحوه استعلام بارنامه کلیک کنید.
بارنامه‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام با توجه به نوع روش حمل و نقل مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به معرفی انواع بارنامه‌ها می‌پردازیم:
بارنامه ریلی
اگر برای انتقال کالا از قطار استفاده شود، بارنامه ریلی صادر می‌شود و شامل اطلاعاتی درباره ایستگاه‌های مبدا و مقصد، شماره واگن و نوع واگن است.
بارنامه کامیون
بارانه کامیون برای حمل کالا با کامیون به کار می‌رود و رایج‌ترین روش در صنعت حمل و نقل است.
بارنامه هوایی
برای کالاهایی که از طریق هواپیما حمل می‌شوند، صادر شده و اطلاعاتی همچون فرودگاه‌های مبدا و مقصد، وزن و شرایط حمل هوایی را دارد.
بارنامه دریایی
بارنامه دریایی برای حمل کالا از طریق کشتی، بارنامه دریایی صادر می‌شود و بسته به نحوه بارگیری، به دو نوع بارنامه On Deck و بارنامه On Board تقسیم می‌شود.
- بارنامه On Deck: در شرایطی که کالا روی عرشه کشتی بارگیری شود، بارنامه On Deck صادر می‌شود. به دلیل قرار گرفتن کالا روی عرشه و در معرض عوامل محیطی، احتمال آسیب‌دیدگی بیشتر است.
- بارنامه On Board: این بارنامه برای کالاهایی صادر می‌شود که در انبار داخلی کشتی بارگیری شده‌اند. از آنجا که کالا در انبار نگهداری می‌شود، احتمال آسیب کمتر و امنیت بیشتری برای محموله فراهم است.
این تقسیم‌بندی به صاحبان کالا کمک می‌کند تا بر اساس نیاز و شرایط حمل، مناسب‌ترین گزینه را برای بارگیری و حمل انتخاب کنند.
بارنامه بین‌المللی
این نوع بارنامه برای حمل و نقل کالا بین کشورهای مختلف صادر می‌شود و تحت قوانین کنوانسیون حمل و نقل بین‌المللی CMR قرار دارد. CMR به معنی "کنوانسیون قرارداد حمل و نقل بین‌المللی کالاها به وسیله جاده" می‌باشد بارنامه بین‌المللی شامل تمامی اطلاعات و استانداردهای مرتبط با حمل و نقل کالا در سطح بین‌المللی است. همچنین، برای اطمینان از انجام صحیح فرآیندهای گمرکی و تحویل کالا، باید در محل تحویل کالا نیز مهر و تایید شود.
بارنامه داخلی
این بارنامه در حمل کالا در داخل یک کشور به کار می‌رود و مناسب برای حمل‌های داخلی و کوتاه‌مدت است.
بارنامه سراسری
یکی از مهمترین انواع بارنامه، بارنامه سراسری است و می‌تواندشامل همه روش‌های حمل و نقل می‌شود. این بارنامه برای حمل و نقل کالاها در شرایطی که از چندین نوع وسیله نقلیه استفاده می‌شود، کاربرد دارد.
بارنامه مرکب
بارنامه مرکب تمامی جزئیات مربوط به حمل و نقل را در نظر می‌گیرد و برای حمل کالا به کشورهای دیگر نیز ارزش زیادی دارد. این نوع بارنامه برای تسهیل فرآیند حمل و نقل بین‌المللی و کاهش زمان و هزینه‌ها بسیار حائز اهمیت است. این انواع بارنامه‌ها به شرکت‌ها و صاحبان کالا امکان می‌دهند تا با استفاده از نوع مناسب، کالاهای خود را به صورت امن و قانونی به مقصد مورد نظر برسانند. 
راهنامه چیست؟
راهنامه سندی است که به توسط شرکت باربری به راننده یا مسئول حمل‌ونقل ارائه برای رساندن کالا به مقصد می‌شود. در راهنامه، اطلاعاتی مانند مسیر حرکت، زمان‌بندی، ایستگاه‌های توقف و موارد احتیاطی برای حمل صحیح کالا ذکر شده است. این سند به هدایت دقیق و ایمن وسیله حمل‌ونقل کمک می‌کند و از انحراف از مسیر یا تاخیرهای احتمالی جلوگیری می‌نماید. راهنامه، در واقع یک نقشه دقیق و دستورالعمل گام به گام برای مراحل انجام حمل‌ونقل است. این سند مسیر، زمان‌بندی، و اقدامات لازم برای جابجایی کالا را به طور کامل مشخص می‌کند. راهنامه انواع متفاوتی دارند.
راهنامه بیراهه
این راهنامه برای کالاهایی صادر می‌شود که از راه‌های فرعی برای عبور و مرور استفاده می‌کنند.
راهنامه بین خطی
راهنامه‌های بین خطی برای محموله‌های صادرشده تنظیم می‌شوند تا در طول مسیر طولانی تحویل کالا، تغییرات احتمالی در وسایل حمل و نقل یا مسیر را پوشش دهند. این راهنامه‌ها به‌ویژه در شرایطی اهمیت پیدا می‌کنند که محموله نیاز به جابجایی بین چندین نوع وسیله حمل و نقل یا توقف در نقاط مختلف داشته باشد، تا اطمینان حاصل شود که کالا به‌طور ایمن و دقیق به مقصد نهایی می‌رسد.
راهنامه عمومی
این نوع راهنامه برای حمل چندین محموله در یک سند به کار می‌رود و به مدیریت بهتر و دقیق‌تر حمل محموله‌ها کمک می‌کند.
راهنامه دریایی
برای حمل و نقل کالا از طریق کشتی و مسیرهای آبی صادر می‌شود و شامل جزئیاتی مثل بندر مبدا و مقصد، مشخصات کالا و اطلاعات بارگیری است.
راهنامه هوایی
راهنامه هوایی برای کالاهایی که از طریق هواپیما حمل می‌شوند، صادر می‌شود و اطلاعاتی مانند فرودگاه‌های مبدا و مقصد، وزن بار و شرایط حمل هوایی را در بر می‌گیرد.
راهنامه قطار
این راهنامه برای حمل کالا توسط قطار و سیستم‌های ریلی استفاده می‌شود و شامل اطلاعاتی مثل ایستگاه‌های بارگیری و تخلیه، نوع واگن، و مسیر حرکت قطار است
راهنامه کامیون
در حمل و نقل زمینی با کامیون مورد استفاده قرار می‌گیرد. این راهنامه شامل جزئیات مسیریابی، نوع کالا، وزن و اطلاعات مورد نیاز برای تحویل زمینی است.این راهنماها به مدیریت و ردیابی بهتر کالاها کمک کرده و تضمین می‌کنند که هر کالا با وسیله مناسب و مطابق با استانداردهای حمل‌ونقل به مقصد برسد.
انتقال مالکیت در بارانه و راهنامه
بارنامه به عنوان سند مالکیت محموله شناخته می‌شود و می‌تواند برای تغییر مالکیت کالا به طرف دیگری منتقل شود. در حالی راهنامه به شرکت‌های حمل و نقل کمک می‌کند تا در طول مسیر، تغییرات احتمالی را مدیریت کنند و به عنوان نقشه‌ای برای مراحل حمل و نقل عمل می‌کند.
وضعیت حقوقی
بارنامه معمولا توسط مقامات دولتی و کشورهای مختلف مورد تایید قرار می‌گیرد و نقش قانونی در اثبات مالکیت و وضعیت محموله دارد. راهنامه یک سند اطلاعاتی است که می‌تواند توسط بانک‌ها و نهادهای مختلف تایید شود، اما به اندازه بارنامه جنبه قانونی قوی ندارد.
در پایان
بارنامه و راهنامه هر دو از اسناد مهم برای حمل و نقل کالاها هستند و برای شرکت‌های حمل و نقل سوخت و صاحبان کالا کاربرد زیادی دارند. این اسناد اطلاعات دقیقی درباره جزئیات حمل و نقل، نوع کالا و شرایط ارسال ارائه می‌دهند. استفاده از خدمات شرکت‌های معتبر برای انتقال و حمل و نقل کالا اهمیت زیادی دارد، زیرا این شرکت‌ها ارسال به موقع و ایمن محوله‌ها را تضمین می‌کنند و تمامی مراحل قانونی و اداری به درستی انجام می‌دهند. با انتخاب شرکت حمل و نقل معتبر، و شناخته شده، آرامش خاطر بیشتری برای حمل و نقل کالاهای خود داشته باشید.
سوالات متداول
بارنامه چیست و چه اطلاعاتی دارد؟
بارنامه یک سند قانونی است که نشان‌دهنده مالکیت کالا در هنگام حمل و نقل است. اطلاعاتی مانند نام فرستنده و گیرنده، نوع و مقدار کالا، تاریخ حمل و نقل و شرایط حمل در آن ذکر می‌شود.
راهنامه چه کاربردی دارد؟
راهنامه به عنوان یک نقشه یا دستورالعمل برای مراحل حمل و نقل کالا استفاده می‌شود. این سند شامل مسیر حمل، زمان‌های توقف و اطلاعات درباره تغییرات وسایل حمل و نقل است.
چرا باید از راهنامه استفاده کنیم؟
استفاده از راهنامه به شما کمک می‌کند تا در طول حمل و نقل، تغییرات احتمالی را بهتر مدیریت کنید و از ایمنی کالا اطمینان حاصل نمایید.
آیا بارنامه و راهنامه هر دو برای همه نوع کالاها لازم است؟
بله، هر دو سند برای حمل و نقل کالاها لازم هستند، اما بسته به نوع کالا و شرایط حمل، ممکن است اهمیت هر کدام متفاوت باشد.